default_mobilelogo

ΓΛΩΣΣΑ - LANGUAGE

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΑΡΘΡΩΝ

Ιστότοπος Ποιότητας στην Υγεία

Τρίτη, 04 Νοεμβρίου 2014 02:00

Η αμυντική Ιατρική και οι Κατευθυντήριες Οδηγίες Κλινικής Πρακτικής (Κωνσταντίνος Θεολόγου)

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(1 Ψήφος)
Κων/νος Θεολόγου
Ορθ/κος Χειρουργός 
Διδάκτωρ Α.Π.Θ
Κάτοχος μεταπτυχιακού στην Διοίκηση Μονάδων Υγείας 
Διετής ειδίκευση στο Εργαστήριο Ιατροδικαστής & Τοξικολογίας Α.Π.Θ.
 
H αμυντική ιατρική αποτελεί την ιατρική πρακτική που έχει ως κύριο  κριτήριο  την προστασία έναντι αγωγών αποζημιώσεων για ιατρικό σφάλμα. Αυτή είναι πολύ συχνή στις ΗΠΑ ειδικά σε ειδικότητες υψηλού κινδύνου (ποσοστό από 79-93% για την μαιευτική , την επείγουσα ιατρική κ.λ.π)
 
Ηδη από το 1978 το περιοδικό Science έχει επισημάνει ότι λόγω της  αμυντικής ιατρικής  πέρα από την αύξηση του κόστους περιθάλψεως, υφίσταται ο κίνδυνος βλάβης από μη αναγκαίες ιατρικές πράξεις. 
 
Σύμφωνα και με τον ορισμό που δόθηκε το 1994 από το ΟΤΑ (The Congressional Office of Technology Assessment), η  αμυντική ιατρική περιλαμβάνει δύο κύριες κατηγορίες συμπεριφοράς  τη συμπεριφορά αξιοπιστίας και την συμπεριφορά αποφυγής.
 
Η πρώτη (συμπεριφορά αξιοπιστίας) χαρακτηρίζεται από την επιβολή πρόσθετων, περιττών  υπηρεσιών (διαγνωστικά tests, ή ιατρικές πράξεις με [πρώτιστο αλλά όχι και αποκλειστικό σκοπό] την  μείωση των αρνητικών αποτελεσμάτων, την αποτροπή υποβολής αγωγών για  αμέλεια εκ μέρους των ασθενών και τέλος την ύπαρξη τεκμηριωμένων στοιχείων ότι ο ιατρός ασκεί την ιατρική σύμφωνα με το πρότυπο της περιθάλψεως  [θετική αμυντική ιατρική] .
 
Η συμπεριφορά αποφυγής συμβαίνει όταν οι ιατροί αρνούνται να συμμετέχουν σε ιατρικές πράξεις υψηλού κινδύνου [αρνητική αμυντική ιατρική] .
 
Ετσι είναι δυνατόν εν τέλει η  αμυντική ιατρική εκτός από  αντιπαραγωγική  κατά περίπτωσιν δυνητικά να αυξήσει επιπροσθέτως και τον κίνδυνο της αμελείας. (Budetti 2005)
 
Για την πρόληψη των παραπάνω δημιουργήθηκαν κατευθυντήριες οδηγίες κλινικής πρακτικής (clinical practice guidelines), οι οποίες σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ιατρικής,- είναι δηλώσεις οι οποίες  περιλαμβάνουν συστάσεις που αποσκοπούν στη βελτιστοποίηση της φροντίδας του ασθενούς (έχοντας αυτές  ενημερωθεί βάσει της συστηματικής εξετάσεως στοιχείων αξιολογήσεως οφέλους / κινδύνου των διαφόρων εναλλακτικών επιλογών θεραπείας).
 
Οι κατευθυντήριες οδηγίες συμβάλουν στην βελτίωση της ποιότητος των υπηρεσιών υγείας , καθορίζοντας με αξιοπιστία τι είναι βέλτιστο για κάθε περίπτωση ασθενούς, περιορίζοντας την ανάγκη ασκήσεως  αμυντικής ιατρικής   και αποτελώντας πολύ ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία, ακόμη και πειστικές αποδείξεις, ότι η ιατρική φροντίδα που είναι  συμβατή με αυτές δεν αποτελεί  αμέλεια.
 
Παρόλα αυτά οι κατευθυντήριες οδηγίες κλινικής πρακτικής ακόμη και σήμερα χαρακτηρίζονται από ελλείψεις,   η ιατρική επιστήμη χαρακτηρίζεται από ταχύτατη εξέλιξη  ( η οποία καθιστά αναγκαία την  δημιουργία  νέων guidelines και τον εμπλουτισμό ή την αναθεώρηση των παλαιών) και η άσκηση της ιατρικής γίνεται συχνά κάτω από συνθήκες διαγνωστικής και θεραπευτικής αβεβαιότητος και έλλειψης  χρόνου, στοιχεία που συχνά δυσχεραίνουν  την επακριβή εφαρμογή  τους.  
 
Τέλος εκτός από τον ρόλο των  ως άνω οδηγιών (κλινικής ιατρικής πρακτικής) στην καθημέρα ιατρική πράξη, σημαντικός είναι και ο ρόλος τους στην απονομή του Δικαίου  καθόσον   η  μη ενημέρωση (εκ μέρους των ιατρικών Επιστημονικών Εταιρειών) των ασκούντων την νομική επιστήμη  για την ύπαρξη αυτών , συχνά δυσχεραίνει την νομική αξιολόγηση του συμβάντος του  αδικήματος  της  αμέλειας. Το αδίκημα αυτό σύμφωνα με το άρθρο 28 του ΠΚ απαιτεί  α) να μην καταβλήθηκε από τον ιατρό ή κάθε άλλο επαγγελματία υγείας  η επιβαλλόμενη κατ' αντικειμενική κρίση προσοχή, την οποία κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος οφείλει υπό τις ίδιες πραγματικές περιστάσεις, να καταβάλει με βάση τους νομικούς κανόνες, τις συνθήκες που επικρατούν στις συναλλαγές και την κοινή, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, πείρα και λογική, β) να είχε τη δυνατότητα αυτός, με βάση τις προσωπικές του περιστάσεις, ιδιότητες, γνώσεις και ικανότητες και κυρίως εξαιτίας της υπηρεσίας του ή του επαγγέλματος του, να προβλέψει και να αποφύγει το αξιόποινο αποτέλεσμα, το οποίο από έλλειψη της προαναφερθείσας προσοχής, είτε δεν προέβλεψε είτε το προέβλεψε ως δυνατό, πίστευε όμως ότι δεν θα επερχόταν και τέλος γ) να υπάρχει αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της ενέργειας ή παραλείψεως του δράστη και του αποτελέσματος που επήλθε
 
Συμπερασματικά η χρήση κατευθυντηρίων οδηγιών εκ μέρους των Ιατρικών ανά ειδικότητα επιστημονικών Εταιρειών , πέρα από την περιστολή του κόστους και την βελτίωση της ποιότητος της παρεχομένης υγείας , θα επιλύσει σε μέγιστο βαθμό και τα νομικά ερωτήματα που ανακύπτουν σε περίπτωση ιατρικής αμελείας, περιορίζοντας έτσι τις αγωγές αποζημιώσεων κατά των ιατρών και των νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
 
 
 
Βιβλιογραφία
 
Budetti PP. Tort Reform and the Patient Safety Movement. JAMA. 2005; Jun 1: 293(21):2660-2662
Tancredi LR, Barondess  JA(1978) The problem of defensive medicine Science.  May 26;200(4344):879-82.
www.aaos.org/news/bulletin/.../clinical2.as...‎.
en.wikipedia.org/wiki/Defensive_medicine
http://www.rwjf.org/content/dam/farm/reports/issue_briefs/2012/rwjf72667,  Randall R. Bovbjerg and Robert A. Berenson,The Value of Clinical Practice Guidelines ¨as Malpractice “Safe Harbors”.Timely Analysis of Immediate Health Policy Issues ,April 2012
Διαβάστηκε 7446 φορές

Website Security Test

ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ