Κάκια Νικολάου
Ψυχίατρος
Επιστημονικά Υπεύθυνη Τμήματος Αποκατάστασης Εξαρτημένων ΙΑΝΟΣ
Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης
MSc University of London: "Clinical and Public Health Aspects of Addiction", National Addiction Centre, Institute of Psychiatry, Maudsley Hospital.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Α. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ
Η Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών λειτουργεί από το 1992, η Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης από το 1994.
Β. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΙΑΝΟΣ
Το Τμήμα Αποκατάστασης Εξαρτημένων του Ψ.Ν.Θ. είναι ένα ανθρωποκεντρικό δίκτυο δομών το οποίο παρέχει υπηρεσίες Πληροφόρησης - Ενημέρωσης, Συμβουλευτικής, Υποστήριξης και Θεραπείας σε εξαρτημένα από ψυχοδραστικές ουσίες άτομα, και σε μέλη των οικογενειών τους, προσεγγίζοντας το θέμα της εξάρτησης - απεξάρτησης πολύπλευρα και σφαιρικά μέσα από ένα πλέγμα πολυεπίπεδων και αλληλο-συμπληρούμενων υπηρεσιών, προσπαθώντας να καλύψει όσον το δυνατόν περισσότερες ανάγκες διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων, διασφαλίζοντας το θεραπευτικό συνεχές.
Κεντρικός στόχος είναι η αλλαγή του ασθενούς, η κάθε μικρή αλλαγή του κάθε ατόμου και όχι απαραίτητα η μεγάλη αλλαγή της δια παντός ισόβιας αποχής, και ηπαραμονή όσον το δυνατόν περισσοτέρων ασθενών εντός θεραπείας: συγκρατησιμότητα. Βασική αρχή για να επιτευχθεί αυτό είναι η ανάπτυξη στέρεης θεραπευτικής σχέσης με σεβασμό και κατανόηση στον απέναντι για να οδηγηθεί στην αυτονομία.
Δεν υπηρετούμε μια ιδεολογία, μια φιλοσοφία, ένα πρόγραμμα → αλλά τον ασθενή.
Η πιο πάνω φιλοσοφία αντανακλάται και στον τρόπο λειτουργίας και συνεργασίας μας με άλλα προγράμματα. Πιστεύουμε στην δημιουργία ενός πολυεπίπεδου δικτύου υπηρεσιών εντός του κάθε προγράμματος αλλά και μεταξύ των διαφόρων φορέων. Στεγανά όπως «κλειστές/ανοικτές δομές, βραχύχρονες/ μακροχρόνιες θεραπείες, στεγνά/ υποκατάσταση» έχει τεκμηριωθεί και ερευνητικά ότι αποτελούν κυρίως αντικείμενο φιλοσοφικής και θεωρητικής διαφωνίας επαγγελματιών υγείας και δεν ωφελούν τόσο τον ασθενή. Η αποτελεσματικότητα όλων των προγραμμάτων είναι συγκρίσιμη ανάλογα με τον πληθυσμό στον οποίο απευθύνεται και τον θεραπευτικό στόχο. Υπάρχει χώρος και αναγκαιότητα για την ύπαρξη μιας θεραπευτικής πολυφωνίας και είναι επιλογή του κάθε ασθενούς το είδος του προγράμματος. Η διεθνής πρακτική εφαρμόζει πλέον την αρχή της προώθησης και της παραμονής όσο το δυνατόν περισσότερων ασθενών σε θεραπευτικά προγράμματα, κανείς δεν τιμωρείται με αποβολή για την υποτροπή του αλλά παραπέμπεται σε άλλη δομή.
Υποστηρίζουμε την συνεργασία όλων των φορέων, με συνεργασία και αλληλοκάλυψη εξειδικευμένων υπηρεσιών, με παραπομπές, ενδεχομένως με την δημιουργία κεντρικών, κοινών συμβουλευτικών σταθμών, γεωγραφικά κατανεμημένων για αρτιότερο συντονισμό.
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ, Πέτρος Αλεκτορίδης, ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνος Πολυδύναμου Συμβουλευτικού Σταθμού ΙΑΝΟΣ)
Γ) ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ ΔΟΜΩΝ & ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
1. Πολυδύναμος Συμβουλευτικός Σταθμός: Το 2012 έγιναν 2463 ραντεβού σε ασθενείς και συγγενείς. 50-70 άτομα παρακολουθούνται διαρκώς κατά μέσο όρο για εισαγωγή στο Detox και άλλα 10 για έναρξη σε εξωτερικές δομές.
2. Μονάδα Εξωτερικής θεραπείας: 30-35 άτομα
3. Εξωτερικό Πρόγραμμα Γυναικών: 10 άτομα
4. Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης: 20 κρεβάτια κλειστής παραμονής, 300 εισαγωγές τον χρόνο κατά μέσο όρο
5. Μονάδα Προετοιμασίας για την Κοινότητα: 15-20 άτομα
6. ΘΚΚ: 34 κρεβάτια κλειστής παραμονής (με 100% διαρκή πληρότητα), 60-70 εισαγωγές τον χρόνο
7.Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης: 35-40 άτομα
8. Γραφείο Στήριξης στην Εργασία: εξυπηρετεί περίπου 90-100 άτομα τον χρόνο απ΄ όλες τις δομές.
9. Μονάδα Διπλής Διάγνωσης: 20-25 άτομα
10. Πρόγραμμα Στήριξης Οικογένειας: διεξάγονται τρεις ομάδες με γονείς και συντρόφους χρηστών (περίπου 50 άτομα)
11.Ομάδα Πολιτισμού
12. Τομέας Έρευνας
Συνολικά ο τρέχων αριθμός ασθενών εσωτερικής και εξωτερικής παραμονής, οι οποίοι παρακολουθούνται ανά πάσα στιγμή στις δομές του ΙΑΝΟΣ είναι περίπου 200 άτομα, εκ των οποίων 54 νοσηλευόμενοι
Δεν υπάρχουν κριτήρια αποκλεισμού (γεωγραφικοί ή άλλοι περιορισμοί), δεδομένου ότι το μέλος ακολουθεί το συμβόλαιο στο οποίο συμφώνησε και υπέγραψε.
Στο Πρόγραμμα απασχολείται μια θεραπευτική διεπιστημονική ομάδα 85 εργαζομένων διαφόρων ειδικοτήτων, άκρως εξειδικευμένη, με τεράστια εμπειρία, πολύ ψηλό επίπεδο επιμόρφωσης, και η οποία λειτουργεί με γνώμονα το όφελος του ασθενούς : 2 ψυχίατροι, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλευτές, κοινωνιολόγοι, 1 εργασιοθεραπεύτρια, 3 γυμναστές, 2 ορειβάτες-ειδικοί θεραπευτές, 3 γεωργοτεχνίτες, 3 φύλακες, 8 ειδικοί θεραπευτές (οι 7 είναι τέως χρήστες), 2 παιδαγωγοί, 4 καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, διοικητικοί.
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ, Πέτρος Αλεκτορίδης, ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνος Πολυδύναμου Συμβουλευτικού Σταθμού ΙΑΝΟΣ)
Δ) ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ
Εδώ και αρκετό καιρό οργανώνεται η υλοποίηση μιας ευέλικτης επιστημονικής συνεργασίας και δικτύωσης με άλλους φορείς Απεξάρτησης. Στόχος είναι η ταχύτερη κάλυψη όσων των δυνατόν περισσοτέρων αναγκών αυτής της ιδιαίτερα ευαίσθητης πληθυσμιακής ομάδας (θεραπευτικών, γεωγραφικών, στεγαστικών κλπ), η αποδοτικότερη αντιμετώπιση, όπως και η εργονομική αξιοποίηση προσωπικού, χώρων και εργατοωρών.
Προϋπόθεση για αυτή την συνεργασία είναι η διμερής αποδοχή του πλαισίου λειτουργίας και των φιλοσοφικών αρχών που διέπουν τα εμπλεκόμενα προγράμματα και η οποία υπογράφηκε από όλους τους επιστημονικά υπευθύνους και εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ψ.Ν.Θ. στις 14.6.2012:
· Μονάδα Ψυχολογικής Απεξάρτησης 18 ΑΝΩ του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττική
· Μονάδες ΟΚΑΝΑ Θεσσαλονίκης: λειτουργία μιας ψυχοθεραπευτικής ομάδας από το ΙΑΝΟΣ με μέλη του ΟΚΑΝΑ.
· ΚΕΘΕΑ: παραπομπή στην Μονάδα Διπλής Διάγνωσης του ΙΑΝΟΣ όλων των περιστατικών που χρήζουν ψυχιατρικής εκτίμησης ή/ και παρακολούθησης με φαρμακευτική αγωγή
· Δίκτυο Street-working: συστάθηκε από τον 9/2011 με πρωτοβουλία του Δήμου Θεσσαλονίκης-Αντιδημαρχία Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Προστασίας του Πολίτη, στο πλαίσιο ανάπτυξης δράσεων πρόληψης για ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και τη δημιουργία δικτύων φορέων για τις εξαρτήσεις και την νεανική παραβατικότητα. Συμμετέχουν όλοι οι φορείς Απεξάρτησης και το ΑΡΣΙΣ.
· Παιδοψυχιατρική Κλινική Παπανικολάου: από κοινού αντιμετώπιση ανηλίκων χρηστώνκαι παιδοψυχιατρική κάλυψη για την Μονάδα Προβληματικής Χρήσης Διαδικτύου
· Κέντρο Υγείας Ευόσμου: Αναλαμβάνει τον Τομέα της Πρόληψης για την προβληματική Χρήση του Διαδικτύου και παραπέμπει περιστατικά στην Μονάδα μας.
· ΑΡΓΩ: Συστημική οικογενειακή Θεραπεία
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ)
Ε) ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ
· Όλα τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας του προσωπικού απασχολούνται κατά κανόνα σε δύο από τις Δομές του Τμήματος, καλύπτοντας τις πολλαπλές ανάγκες και υπερβαίνοντας τις στενές αρμοδιότητες της κάθε ειδικότητας.
· Όλο το προσωπικό απασχολείται και 1-2 απογεύματα την βδομάδα, απευθυνόμενοι σε άλλες ομάδες ασθενών και αξιοποιώντας τους χώρους μας και απόγευμα.
· Συνεργασία και δικτύωση με άλλους φορείς Απεξάρτησης για αποδοτικότερη αντιμετώπιση και εργονομική αξιοποίηση προσωπικού και εξειδικευμένων μονάδων.
· Η προσβασιμότητα στον Συμβουλευτικό Σταθμό είναι άμεση, την ίδια ή επόμενη μέρα, γίνονται πολλές τηλεφωνικές συνεδρίες για άτομα εκτός Ν. Θεσσαλονίκης
· H πληρότητα σε όλες μας τις δομές είναι πολύ ψηλή: στην Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών είναι πάντα 100%, στην Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης γίνονται όσον το δυνατόν περισσότερες εισαγωγές, περίπου 300 τον χρόνο
· Η παραγωγή οπωροκηπευτικών από το αγρόκτημα της Θεραπευτικής Κοινότητας Καρτερών καταναλώνεται εξ’ ολοκλήρου από τα μέλη της Κοινότητας και καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες μας. Ότι περισσεύει πωλείται στο προσωπικό και τα έσοδα αυτά, μαζί με τα έσοδα από τις πωλήσεις των κατασκευών των εργαστηρίων μας και τις πωλήσεις των ημερολογίων διατίθενται σ’ αυτά τα εργαστήρια για αγορά πρώτων υλών.
· Μεγάλη κινητοποίηση του προσωπικού για την δωρεάν προμήθεια διαφόρων πρώτων υλών, ενδυμάτων κλπ από διάφορους φορείς (εκκλησία, ΜΚΟ)
· Συνεργασία με Δήμους, Εκκλησία και ΜΚΟ για διάθεση κλινών σε ξενώνες.
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ)
ΣΤ) ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (εκπαίδευση προσωπικού, έρευνα, συμμετοχή σε συνέδρια και εργαστήρια, εκπαίδευση ειδικευομένων ψυχιάτρων, προπτυχιακών φοιτητών ψυχολογίας και κοινωνικών λειτουργών, εκπαίδευση από το προσωπικό του ΙΑΝΟΣ άλλων φορέων).
Ζ) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΔΟΜΩΝ
Όλες οι προτάσεις μας υποβλήθηκαν μέσω του ΨΝΘ για χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά προγράμματα ΕΣΠΑ 2007-2013,Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης συνολικού προϋπολογισμού: τριών εκατομμυρίων οκτακοσίων πενήντα επτά χιλιάδων ευρώ(3.857.000 ευρώ) τα οποία πήραν έγκριση σκοπιμότητας .
1.Πρόταση για την Δημιουργία Μονάδας Εθισμού στο Διαδίκτυο
Αυτή τη στιγμή υπάρχει σημαντικό κενό στη Β. Ελλάδα για τη παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε ενήλικους χρήστες διαδικτύου. Προτείνουμε την δημιουργία μιας Δομής εξωτερικής παραμονής, δυναμικότητας 30 ατόμων.
2.Πρόταση για την Διεύρυνση Θεραπευτικών Δραστηριοτήτων της Μονάδας Διπλής Διάγνωσης του Τμήματος Αποκατάστασης Εξαρτημένων ΙΑΝΟΣ
Προτείνουμε την δημιουργία αυτόνομης Μονάδας Διπλής Διάγνωσης, η οποία θα παρείχε την δυνατότητα μιας πρώτης φάσης εσωτερικής παραμονής (10 κλινών), διασφαλίζοντας έτσι την ταυτόχρονη αντιμετώπιση της ψυχιατρικής εικόνας και της αποτοξίνωσης, και στη συνέχεια εισαγωγή στην μακροχρόνια, ουσιαστικά επ’ αόριστον φάση εξωτερικής παρακολούθησης και κοινωνικής ένταξης
3. Δημιουργία- Λειτουργία Κέντρου Αρωγής Εξαρτημένων “ ΙΑΝΟΣ”.
Παροχή ημερήσιων υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής/νοσηλευτικής φροντίδας και υποστήριξης καθώς και υγιεινής και σίτισης, σε άτομα εξαρτημένα από ψυχοδραστικές ουσίες (ενεργοί χρήστες), τα οποία δεν είναι ενταγμένα σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα και αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα καθημερινής διαβίωσης. Αποσκοπούμε στην βελτίωση των συνθηκών αυτών και την ασφαλή χρήση έχοντας ως απώτερο στόχο τη μείωση της βλάβης και την παραπομπή για ένταξη σε θεραπευτικά προγράμματα, εάν και εφόσον υπάρξει αίτημα θεραπείας. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης μας παραχώρησε το κτήριο.
4. Πρόταση για την Δημιουργία Παραγωγικών Εργαστηρίων και Εργαστηρίων Κατάρτισης του Τμήματος Αποκατάστασης Εξαρτημένων «ΙΑΝΟΣ»
α) Αγρόκτημα Παραγωγής και Εργαστήριο Μεταποίησης Προϊόντων: παραχώρηση κατά χρήση τμήματος κοινόχρηστης έκτασης 29,778 στρεμμάτων στο Δ.Δ. Καρτερών του Δήμου Λαχανά από το Γραφείο Πολιτικής Γης, της Διεύθυνσης Γεωργικής Ανάπτυξης, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονία. Το αγροτεμάχιο βρίσκεται σε χωροταξική γειτνίαση με την Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών.
Καθετοποιημένο οικολογικό αγρόκτημα ποικιλίας οπωροκηπευτικών και αρωματικών βοτάνων πιστοποιημένων ως βιολογικά.
Μεταποίηση-τυποποίηση οπωροκηπευτικών και αρωματικών βοτάνων: Εργαστήριο Μαρμελάδας και Αποξήρανσης των Αρωματικών Βοτάνων, στο οποίο θα απασχοληθούν τα μέλη και το οποίο θα τροφοδοτεί και το Ψ.Ν.Θ.
β) Επιμορφωτικά και Παραγωγικά Εργαστήρια.
· Εργαστήριο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Επεξεργασίας Εικόνας
· Εργαστήριο Εικαστικών Τεχνών
(Δήμητρα Μελεούνη, Κοινωνιολόγος, επιστημονικά υπεύθυνη Κέντρου Αρωγής, Μάρθα Χριστοφορίδου, Κοινωνικής Λειτουργός, επιστημονικά υπεύθυνη Γραφείου Στήριξης στην Εργασία και Παραγωγικών Εργαστηρίων & Εργαστηρίων Κατάρτισης, ΙΑΝΟΣ)
Η) ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
1.«Τοπικό Σχέδιο Ενσωμάτωσης πρώην χρηστών ουσιών στην αγορά εργασίας Νομού Θεσσαλονίκης». 2012-2013
Στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος EQUAL: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 2007-2013.
ΟΚΑΝΑ, ΨΝΘ-ΙΑΝΟΣ, ΨΝΘ-ΑΡΓΩ, ΚΕΘΕΑ, ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2. Πρόσληψη πέντε (5) πρώην εξαρτημένων ατόμων για την θέση του ειδικού θεραπευτή στο πρόγραμμα μας. Υπάγονται στο ειδικό τριετές πρόγραμμα του ΟΑΕΔ + ένα.
(Δήμητρα Μελεούνη, Κοινωνιολόγος, επιστημονικά υπεύθυνη Κέντρου Αρωγής, Μάρθα Χριστοφορίδου, Κοινωνικής Λειτουργός, επιστημονικά υπεύθυνη Γραφείου Στήριξης στην Εργασία και Παραγωγικών Εργαστηρίων & Εργαστηρίων Κατάρτισης, ΙΑΝΟΣ, Ευδοξία Αλαγκιοζίδου, Ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνη Μονάδας Εξωτερικής Θεραπείας, ΙΑΝΟΣ)
Θ) ΔΙΚΤΥΟ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΙΑΝΟΣ
(Πέτρος Αλεκτορίδης, ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνος Πολυδύναμου Συμβουλευτικού Σταθμού ΙΑΝΟΣ)
Ι) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΟΝΑΔΩΝ «ΙΑΝΟΣ»
Η παραμονή στα θεραπευτικά προγράμματα(κλειστά ή ανοικτά), είναι μεταβατική με κύριο στόχο την κοινωνική επανένταξη-επαναδραστηριοποίηση του ατόμου στον οικείο κοινωνικό ιστό (οικογένεια, γειτονία, κ.ά.) και διαρκεί περίπου δύο-τρία χρόνια συνολικά.
1. Πολυδύναμος Συμβουλευτικός Σταθμός
Ο Πολυδύναμος Συμβουλευτικός Σταθμός Εξαρτημένων του Ψ.Ν.Θ. στεγάζεται σε τέσσερις ορόφους (ιδιοκτησίας του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης) στο κτίριο της οδού Αναγεννήσεως 13, κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό με εύκολη πρόσβαση για τους πολίτες. Ώρες Λειτουργίας 8:00-16:00 ΔΕ-ΠΑ.
Η πρώτη επαφή ενός ασθενούς είναι αποφασιστικής σημασίας για την περαιτέρω κινητοποίηση και συμμόρφωση του στην θεραπεία. Ως εκ τούτου κυρίαρχο μέλημα μας είναι η άμεση και ανθρώπινη αντιμετώπιση όσον το δυνατόν περισσοτέρων περιστατικών τα οποία είτε επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα είτε απλά ζητούν πληροφορίες. Στόχος του Συμβουλευτικού Σταθμού είναι η εξατομικευμένη προσέγγιση του εξαρτημένου ατόμου, «η γόνιμη διαπραγμάτευση» μιας ολοκληρωμένης θεραπευτικής πρότασης και η ένταξή του στις θεραπευτικές διαδικασίες του Προγράμματος ή η παραπομπή του σε άλλο θεραπευτικό Πρόγραμμα. Γίνεται προσπάθεια ανάσυρσης του κινήτρου, της ΑΠΟΦΑΣΗΣ προς την επιλογή δημιουργικής στάσης ζωής η οποία θα εμπεριέχει την αποχή από τις ψυχοδραστικές ουσίες.
Η πρόσβαση είναι άμεση και το πρώτο ραντεβού είναι την ίδια ή την επόμενη μέρα.
Το 2012 πραγματοποιήθηκαν 2463 συνεδρίες με ασθενείς και μέλη των οικογενειών τους.
(Πέτρος Αλεκτορίδης, ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνος Πολυδύναμου Συμβουλευτικού Σταθμού ΙΑΝΟΣ)
2. Μονάδα Εξωτερικής Θεραπείας
Στεγάζεται στην Αναγεννήσεως 13, 2ος όροφος.
Πρόγραμμα το οποίο απευθύνεται σε Χρήστες, οι οποίοι απέχουν από όλες τις ψυχοτρόπες ουσίες (και αλκοόλ) και δεν θέλουν ή δεν μπορούν να παρακολουθήσουν κάποιο κλειστό θεραπευτικό πρόγραμμα λόγω οικογενειακών, επαγγελματικών, σπουδαστικών, ή άλλων υποχρεώσεων, κάτι το οποίο αποτελεί και κριτήριο εισαγωγής στο πρόγραμμα αυτό, χρήστες με κύρια ουσία χρήσης άλλη από τα οπιούχα, χρήστες νέων συνθετικών ουσιών, περιστασιακούς χρήστες, απεξαρτημένους με ανάγκες μακρόχρονης υποστήριξης. Δεν υπάρχουν λίστες αναμονής.
Οι θεραπευτικές διαδικασίες λαμβάνουν χώρα σε εξωτερική βάση, και ευνοείται η προώθηση της εξωτερικής παραμονής και των προσωπικών υποστηρικτών συστημάτων του ασθενούς.
(Ευδοξία Αλαγκιοζίδου, Ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνη Μονάδας Εξωτερικής Θεραπείας, ΙΑΝΟΣ)
3. Εξωτερικό Πρόγραμμα Γυναικών/ Μητέρων
Συστεγάζεται με την Μονάδα Εξωτερικής Θεραπείας.
Οι γυναίκες υποαντιπροσωπεύονται σε όλα τα προγράμματα παγκοσμίως, η προσέλευση τους είναι χαμηλότερη του πραγματικού ποσοστού χρήσης, για διάφορους λόγους (μεγαλύτερος κοινωνικός στιγματισμός, φόβος εμπλοκής των κοινωνικών υπηρεσιών στην κηδεμονία των παιδιών, συμμετοχή στην βιομηχανία του σεξ, οικονομική και συναισθηματική εξάρτηση από άντρες χρήστες, θέματα ψυχολογικής/ σωματικής/ σεξουαλικής κακοποίησης, σεξουαλικής ταυτότητας και σεξουαλικής κατεύθυνσης κλπ). Η ανάγκη λοιπόν για την δημιουργία και εξειδικευμένων μονάδων αποκλειστικά για γυναίκες, εκτός από τα μεικτά προγράμματα, και η δυνατότητα των γυναικών επιλογής προγράμματος είναι αναγκαία.
(Ευδοξία Αλαγκιοζίδου, Ψυχολόγος, επιστημονικά υπεύθυνη Μονάδας Εξωτερικής Θεραπείας, ΙΑΝΟΣ)
4. Μονάδα Σωματικής Αποτοξίνωσης (Detox)
Στεγάζεται εντός του ΨΝΘ.
Η Μονάδα λειτουργεί από το 1994 και είναι η μοναδική στο είδος της σε όλη την ελληνική επικράτεια. Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν κριτήρια επιλογής, όλοι οι ασθενείς γίνονται αποδεκτοί ανεξάρτητα από την γεωγραφική προέλευση, από το πόσες φορές έχουν εισαχθεί ή από το αν επιθυμούν ή όχι συνέχεια της θεραπείας. Μέσος όρος αναμονής από την πρώτη προσέλευση στον Συμβουλευτικό Σταθμό μέχρι και την εισαγωγή περίπου 2-4 βδομάδες.
Η Μονάδα διαθέτει 19 κλίνες, διάρκεια παραμονής 21 μέρες.
Στόχος της είναι η φαρμακευτική βοήθεια σε χρήστες ηρωίνης και βενζοδιαζεπινών κυρίως, αλλά και αλκοόλ και άλλων ουσιών, κατά την φάση εκδήλωσης σωματικών στερητικών συμπτωμάτων. Αυτή τη στιγμή χορηγούνται κωδεϊνη και Βενζοδιαζεπίνες μακράς διάρκειας, ήδη όμως έχουμε υποβάλει αίτημα στο Υπουργείο για έγκριση χορήγησης βουπρενορφίνης, μόνο για αποτοξίνωση και όχι για υποκατάσταση. Το αίτημα μας εγκρίθηκε ήδη από τον ΟΚΑΝΑ και αναμένεται η υπουργική απόφαση.
Ταυτόχρονα οι ασθενείς ευαισθητοποιούνται και προετοιμάζονται για τις επόμενες φάσεις της θεραπείας τους.
Το ποσοστό εισαγωγών εκτός Ν. Θεσσαλονίκης συνεχώς αυξάνεται, το 2012 μόνο το 44% ήταν από την Θεσσαλονίκη, το 17% ήταν από όμορους Νομούς, το 26% από την Αττική και το υπόλοιπο από την υπόλοιπη Ελλάδα.
Το ποσοστό ολοκλήρωσης είναι 53% και παραμένει αρκετά πάνω από τον διεθνή μέσο όρο (ο οποίος είναι γύρω στο 50%). Η ανοδική αυτή τάση παρατηρείται διαχρονικά από το 2006 (54,1%), 2007 (57,359%), 2008 (56,5%), 2009 (57%), 2010 (51,5%), 2011 (55%), 2012 (53%) και παραμένει σταθερή καταδεικνύοντας την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών μας.
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ)
5. Πρόγραμμα Προετοιμασίας για την Κοινότητα
Στεγάζεται εντός του ΨΝΘ.
Αποτελεί εξωτερική δομή του Τμήματος Αποκατάστασης Εξαρτημένων «ΙΑΝΟΣ» και γεφυρώνει τον χρόνο μεταξύ Detox και Θ.Κ.Κ. στα πλαίσια της ίδιας θεραπευτικής φιλοσοφίας παρέχοντας την απαραίτητη θεραπευτική συνέχεια και ασφάλεια στους ασθενείς μέχρι την εισαγωγή τους στην Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών.
Παρακολουθούνται ανάλογα 10-20 άτομα. Μέχρι και το 2007 η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων που ολοκληρώνει το Detox, έως και 90%, συνεχίζει την πορεία της προς την ΘΚΚ
Τελευταία παρατηρείται μεγάλη τάση προς τα ανοικτά προγράμματα. Το 2008 το 72,6% αυτών που ολοκλήρωσαν το Detox προχώρησαν για ΘΚΚ, το 2009 το 63,9%, το 2010 το 55,9%, το 2011 το 55,19%, και το 2012 το 53,1%, οι υπόλοιποι για εξωτερικές δομές.
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ)
6. Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών
Κοινότητα 34 ατόμων κλειστής παραμονής για 9 μήνες, 35 km από την Θεσσαλονίκη προς τις Σέρρες, σε μια πευκόφυτη περιοχή, σε 700 μέτρα υψόμετρο.
Στόχος της μακρόχρονης νοσηλείας στη Θ.Κ.Κ είναι κυρίως η προαγωγή της "ψυχολογικής" απεξάρτησης των ασθενών της από τοξικές ουσίες, μέσα από τη διαδικασία τήρησης ενός προγράμματος ελεύθερου ουσιών και με προσανατολισμό τη MilieuTherapy.Με κορμό της παρεχόμενης θεραπείας την ομαδική ψυχοθεραπεία, αλλά και άλλες υποχρεωτικές και προαιρετικές θεραπευτικές δραστηριότητες, δίνεται έμφαση στην παρακολούθηση και ολοκλήρωση ενός μακρόχρονου "γίγνεσθαι" εσωτερικών αλλαγών και αναπροσανατολι-σμού ζωής των ασθενών οι οποίοι καλούνται να μάθουν να λειτουργούν και να ζουν με βάση ένα πρόγραμμα που δεν υπαγορεύεται από την εξάρτηση. Παράλληλα προετοιμά-ζονται σταδιακά για την επακόλουθη κοινωνική επανένταξη.
Δεν υπάρχουν κριτήρια επιλογής , όλοι οι ασθενείς γίνονται αποδεκτοί ανεξάρτητα από το πόσες φορές έχουν εισαχθεί ή από το αν επιθυμούν ή όχι συνέχεια της θεραπείας.
Οι θεραπευτικές διεργασίες αφορούν σε ένα ευρύ φάσμα ψυχοθεραπευτικών διαδικασιών αλλά και απασχόληση με ποικίλες άλλες μορφές ομάδων και δραστηριοτήτων.
· Ομάδα προσωπικής ανάπτυξης και συνεδρίες ατομικής ψυχοθεραπείας
· Ομάδες " καλλιέργειας κοινωνικών δεξιοτήτων"
· Ομάδα υγιεινής
· Ομάδα κουζίνας
· Ομάδες Μουσικής
· Ομάδες «Εννοιών»
· Αθλητικές δραστηριότητες, (γυμναστήριο, ποδόσφαιρο, καλαθόσφαιρα). Ιδιαίτερα ‘’δημοφιλείς’’ στα μέλη, προάγουν τον υγιή ανταγωνισμό και άμιλλα, βοηθούν στην αναζωογόνηση των ταλαιπωρημένων απ΄την εξάρτηση οργανισμών τους και στην σωματική τους εκτόνωση. Διεξαγωγή ποδοσφαιρικού αγώνα μεταξύ των μελών, σε πραγματικές συνθήκες, στο γήπεδο ποδοσφαίρου του Λευκοχωρίου, περίπου 5 χλμ απ την κοινότητα, εβδομαδιαίως με την ευγενική χορηγία της τοπικής κοινότητας, ποδοσφαιρική συνάντηση ανά μήνα μεταξύ της ομάδας της Κοινότητας και αυτής της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης.
· Ομάδα εναλλακτικής ψυχαγωγίας (επισκέψεις σε μουσεία, εκθέσεις, αρχαιολογικούς χώρους, πολιτιστικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ μουσικής και κινηματογράφου, θεατρικές παραστάσεις, αθλητικές εκδηλώσεις).
Μουσική παράσταση του Λουδοβίκου των Ανωγείων, εντός της ΘΚΚ, 2007
Μουσική παράσταση του συγκροτήματος Émigré, εντός της ΘΚΚ, 2009
Παράσταση του Διαδραστικού Θεάτρου “Play-backTheatre”, εντός της ΘΚΚ , 2011
· Ομάδα εικαστικών. Οι κατασκευές των ασθενών περιλαμβάνουν αγιογραφίες , πίνακες ζωγραφικής, γύψινα διακοσμητικά , δημιουργίες από πυρογράφο, μάσκες, πασχαλινές λαμπάδες, χριστουγεννιάτικα στολίδια κλπ. Κάποιες απ΄ αυτές τις κατασκευές διατίθενται σε συγγενείς νοσηλευομένων, σε μέλη του προσωπικού και σε διάφορα bazaar. Αυτά τα χρήματα καταναλώνονται για αγορά πρώτων υλών για το εργαστήρι.
· Ομάδα φωτογραφίας στο πλήρως εξοπλισμένο φωτογραφικό εργαστήρι της ΘΚΚ. Ο εξοπλισμός του φωτογραφικού εργαστηρίου εκσυγχρονίστηκε με εξοπλισμό (όπως βιντεοκάμερα, φωτογραφική μηχανή, αναβάθμιση Η/Υ, επισκευές παλαιών μηχανών, κορνίζες, χρώματα κλπ.). Κάθε χρόνο εκδίδεται ημερολόγιο, τα έσοδα από τη διάθεση των ημερολογίων χρησιμοποιούνται για την συντήρηση του εργαστηρίου.
· Καινοτόμες Δράσεις:
- Ομάδα αγροκτήματος. Όλα τα μέλη της Θεραπευτικής Κοινότητας Καρτερών, απασχολούνται καθημερινά στο θερμοκήπιο και στο αγρόκτημα βιολογικής καλλιέργειας εντός του χώρου της Κοινότητας. Η παραγωγή του αγροκτήματος και του θερμοκηπίου, κυρίως σε οπωροκηπευτικά προϊόντα χρησιμοποιείται για εσωτερική κατανάλωση. Η δράση αυτή θα επεκταθεί τώρα, μετά την παραχώρηση 30 στρεμμάτων από την Διεύθυνση Πολιτικής Γης κοντά στην Κοινότητα, για την δημιουργία Οικολογικού Αγροκτήματος οπωροκηπευτικών και αρωματικών βοτάνων, πιστοποιημένων ως βιολογικά και του Εργαστηρίου Μεταποίησης- Τυποποίησης Οπωροκηπευτικών (Εργαστήριο Μαρμελάδας) και Αποξήρανσης των Αρωματικών Βοτάνων, στο οποίο θα απασχοληθούν τα μέλη και το οποίο θα τροφοδοτεί και το Ψ.Ν.Θ.
Τα οφέλη της συγκεκριμένης δραστηριότητας είναι πολλαπλά και σε διάφορα επίπεδα: σωματική εκτόνωση, παρακολούθηση όλης της διαδικασίας της καλλιέργειας ενός φυτού, σπορά, φροντίδα για το μεγάλωμα του φυτού, αποτέλεσμα του μόχθου και της εργασίας του θεραπευόμενου με την παραγωγή καρπών, προσομοίωση μιας κανονικής εργασίας, επαγγελματική κατάρτιση. Τα προϊόντα που παράγονται καταναλώνονται στην Κοινότητα και εξοικονομούνται προμήθειες από το ΨΝΘ.
- Ομάδα ορειβασίας (πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση, ποδηλατοδρομίες) με καθημερινές εξορμήσεις σε χώρους πέριξ της ΘΚΚ αλλά και εβδομαδιαίες εκτός αυτής (Όλυμπος, Χορτιάτης, κλπ ).
Οι δραστηριότητες αυτές πραγματοποιούνται στις δασικές διαδρομές που περιβάλουν το χώρο της κοινότητας και αποτελούν μια πρόταση σφαιρικής, ολιστικής στάση απέναντι στη θεραπεία. Σκοπός της είναι η καλλιέργεια ήθους και σχετικών αξιών όπως της ανιδιοτέλειας, του εθελοντισμού, της ισοτιμίας, της συνεργασίας, της κοινωνικής ζωής, της προστασίας του περιβάλλοντος. Η ορειβασία δεν είναι έκφραση της καθημερινότητας αλλά απόδραση από αυτήν. Δεν είναι απλά ένα σπορ αλλά πρόκληση για περιπέτεια και για μια ξεχωριστή στάση ζωής. Ένας τρόπος να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας, μια διέξοδος για να γνωρίσουμε τον κόσμο. Παράλληλα οδηγεί στην άμεση και πρακτική εμπλοκή του ασθενούς με τα ερωτήματά του για την επαγγελματική του αποκατάσταση. Εξασκείται σε νέα πεδία επαγγελματικών δραστηριοτήτων στη χώρα μας για τα οποία υπάρχουν προοπτικές εξέλιξης, κυρίως στον τουρισμό (ορεινό και θαλάσσιο) και τις εναλλακτικές προτάσεις ψυχαγωγίας και άσκησης.
· Παρακολούθηση Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΨΝΘ.
Περίπου 15 άτομα κάθε χρόνο, εκ των οποίων αρκετοί αποφοιτούν από Γυμνάσιο και Λύκειο και κάποιοι συμμετέχουν και στις Πανελλήνιες.
(Δέσποινα Δύντσικου, Ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη)
7.Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης
Στεγάζεται στην Αναγεννήσεως 13, 5ος όροφος.
Στο Πρόγραμμα Επανένταξης κατευθύνονται οι ασθενείς οι οποίοι ολοκληρώνουν την Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών. Στόχος του προγράμματος είναι η υποστήριξη και η προώθηση της προσωπικής, κοινωνικής και επαγγελματικής επανένταξης των χρηστών μετά από την ενός έτους παραμονή τους στην Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών, η σταδιακή αυτονόμησή τους και βεβαίως η διατήρηση της αποχής μέσα από την ενίσχυση των πιο πάνω παραμέτρων. Η διάρκεια του προγράμματος είναι ένα έτος με δυνατότητα συνέχισης και δεύτερο χρόνο αν κριθεί απαραίτητο ή αν προκύψει ανάγκη.
Ομάδας Στήριξης – Επανένταξης: απευθύνεται σε ασθενείς που δεν ολοκληρώνουν το πρόγραμμα της Θεραπευτικής Κοινότητας και λαμβάνουν πρόωρο εξιτήριο (ελάχιστος χρόνος παραμονής στην ΘΚΚ 5 μήνες).
· Παρακολούθηση Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας ΨΝΘ.
Περίπου 15-20 άτομα κάθε χρόνο, εκ των οποίων αρκετοί αποφοιτούν από Γυμνάσιο και Λύκειο και κάποιοι συμμετέχουν και στις Πανελλήνιες.
· Αθλητικές Δραστηριότητες: Ποδοσφαιρική Ομάδα Επανένταξης (προπονήσεις , αγώνες , φιλικά παιγνίδια με τα θεραπευτικά προγράμματα ΑΡΓΩ, Π.Π.Α., Ν.Α, και τους Παλαίμαχους Θεσσαλονίκης)
· Συμμετοχή στο ετήσιο ποδοσφαιρικό τουρνουά “ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ ” , το οποίο διοργανώνεται από όλους τους φορείς της πόλης
· Ετήσια Ορειβατική Εξόρμηση στον Όλυμπο
· Συμμετοχή σε πολιτιστικές εκδηλώσεις
· Ομάδες ηλεκτρονικού υπολογιστή
· Ομάδα Εικαστικών
(Παρίση Κυριακή, Τζουβάρα Ξανθούλα, ψυχολόγοι, επιστημονικά υπεύθυνοι, Γιάννης Γκρανόπουλος, κοινωνιολόγος)
8. Γραφείο Στήριξης στην Απασχόληση
Στεγάζεται στην Αναγεννήσεως 13, 6ος όροφος.
Εξυπηρέτησε το 2012 πάνω από 122 άτομα με εργασιακά και εκπαιδευτικά προβλήματα.
· Διερεύνηση ατομικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων
· Εκμάθηση τεχνικών σύνταξης Βιογραφικού Σημειώματος
· Οργάνωση και εφαρμογή σχεδίου δράσης στην αγορά εργασίας
· Εκμάθηση τεχνικών ανεύρεσης εργασίας
· Προετοιμασία συνέντευξης με εργοδότες
· Πληροφόρηση για προγράμματα Εκπαίδευσης-Επιμόρφωσης
· Διασύνδεση με την Σχολική Μονάδα Δεύτερης Ευκαιρίας του Ψ.Ν.Θ.
· Δικτύωση με τα τοπικά τμήματα του Ο.Α.Ε.Δ., τα γραφεία ανέργων δημοτικών διαμερισμάτων, την Επιθεώρηση Εργασίας, το Κ.Π.Α. του εκάστοτε δημοτικού διαμερίσματος, τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης και γενικότερα με φορείς
της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
· Ενημέρωση για προγράμματα Επιδότησης Νέων Θέσεων Εργασίας
· Ενημέρωση για προγράμματα Επιδότησης Νέων Ελευθέρων Επαγγελματιών
· Υποστήριξη Επιχειρηματικότητας
· Ενημέρωση για Εργασιακά Θέματα, Δικαιώματα Εργαζομένων
· Στήριξη στον εργασιακό χώρο
· Θέματα Κοινωνικο-προνοιακού χαρακτήρα
· Οργάνωση και λειτουργία Ομάδας Εθελοντών Πρασίνου και Υιοθεσία Πάρκου στο Δήμο Θεσσαλονίκης στα πλαίσια του Προγράμματος «Εθελοντική Δράση Δημοτών για το πράσινο της πόλης» της Αντιδημαρχίας Περιβάλλοντος και
Πρασίνου. Έπαινος .
· Εκπαίδευση σε ΙΕΚ: 17 άτομα
· Κατάρτιση σε Η/Υ, Επιμορφωτικά προγράμματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Σεμινάρια Ο.Α.Ε.Δ. : 20 άτομα
· Τοποθέτηση σε Δήμους για το πρόγραμμα παροχής κοινωφελούς εργασίας
(Μάρθα Χριστοφορίδου, κοινωνική λειτουργός, επιστημονικά υπεύθυνη Γραφείου Στήριξης στην Απασχόληση)
9. Μονάδα Διπλής Διάγνωσης
Στεγάζεται εντός του ΨΝΘ σε αυτόνομο χώρο. Εξωτερική Δομή, η οποία απευθύνεται σε ασθενείς που παρουσιάζουν ταυτόχρονα χρήση ουσιών και σοβαρό ψυχιατρικό πρόβλημα. Αν χρειαστεί, εισάγονται στο Detox ή στην Β’ Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του ΨΝΘ. Στόχος είναι η κάλυψη όσων το δυνατόν περισσοτέρων αναγκών από τον ίδιο φορέα: μακροχρόνια παραμονή και συμμόρφωση των ασθενών στο πρόγραμμα, φαρμακευτική αντιμετώπιση των ψυχιατρικών συμπτωμάτων, κατανόηση εκ μέρους των ασθενών του ρόλου της χρήσης ουσιών στην ψυχιατρική τους εικόνα, προώθηση της αποχής αλλά με ανοχή των υποτροπών, κάλυψη παθολογικών, οδοντιατρικών, νομικών, κοινωνικών προβλημάτων. Η ανάπτυξη στενής θεραπευτικής σχέσης εμπιστοσύνης και ασφάλειας οδηγεί στην κατανόηση των σύμπλοκων σχέσεων χρήσης και ψυχιατρικής εικόνας, την αυτό-οριοθέτηση, την συμμόρφωση και την συνεργασία, την αποχή από την χρήση, με απώτερο στόχο την βελτίωση και την σταθεροποίηση της εικόνας αυτών των ασθενών.
Ιδανική περίπτωση θα αποτελούσε μια Δομή, η οποία θα παρείχε την δυνατότητα μιας πρώτης φάσης εσωτερικής παραμονής, διασφαλίζοντας έτσι την ταυτόχρονη αντιμετώπιση της ψυχιατρικής εικόνας και της αποτοξίνωσης, και στη συνέχεια εισαγωγή στην μακροχρόνια, ουσιαστικά επ’ αόριστον φάση εξωτερικής παρακολούθησης και κοινωνικής ένταξης. Αυτήν την πρόταση έχουμε υποβάλει μέσω ΕΣΠΑ, έχει δοθεί έγκριση σκοπιμότητας και αναμένεται η υλοποίηση εντός του 2013.
(Κάκια Νικολάου, ψυχίατρος, επιστημονικά υπεύθυνη ΙΑΝΟΣ)
10. Πρόγραμμα Στήριξης Οικογένειας
Λειτουργούν Ομάδες Στήριξης Οικογένειας (γονέων, συγγενών, συζύγων και συντρόφων), για την Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών, την Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης, την Μονάδα Εξωτερικής Θεραπείας και την Μονάδα Διπλής Διάγνωσης. Οι Ομάδες είναι κυρίως ενημερωτικού-υποστηρικτικού-συμβουλευτικού χαρακτήρα. Γίνονται ομάδες εκμάθησης παραδοσιακών χωρών και διάφορες συναντήσεις κοινωνικού χαρακτήρα.
Υπάρχει επίσης μια στενή και εποικοδομητική συνεργασία με τον «Σύλλογο Γονέων Εξαρτημένων Ατόμων Ψ.Ν.Θ. ΔΕΛΦΟΙ». Ο Σύλλογος είναι μια εθελοντική πρωτοβουλία Γονέων ατόμων που παρακολουθούν κάποιο πρόγραμμα του Ψ.Ν.Θ. ή και όχι, και στηρίζεται από την Διοίκηση του Ψ.Ν.Θ.
(Βούζα Γιασεμή, Παπαπαναγιώτου Ολυμπία, Ταγγίλη Αντωνία, Μπατζιλή Δώρα, κοινωνικοί λειτουργοί, Μπούρα Παρασκευή, παιδαγωγός, Ρουσβανίδου Ελευθερία, κοινωνιοθεραπεύτρια, Ζλατάνος Δημήτρης, ψυχολόγος)
11.Ομάδα Πολιτισμού
Αποτελείται από προσωπικό όλων των δομών και ειδικοτήτων του ΙΑΝΟΣ, μέλη της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης και Εθελοντές.
Δράσεις
· Ετήσια συμμετοχή στην αθλητική συνάντηση (ποδοσφαιρικό τουρνουά) Θεραπευτικών Προγραμμάτων Απεξάρτησης «ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ»,
· Ετήσια συμμετοχή στο Φεστιβάλ Κ.Ν.Ε.
· Ετήσια συμμετοχή στα χριστουγεννιάτικα κα πασχαλινά bazaar του ΨΝΘ
· Συναυλία Λουδοβίκου των Ανωγείων, 2007 στην ΘΚΚ και στο ΨΝΘ
· Μουσική εκδήλωση Χριστούγεννα 2009 στη Θ.Κ. Καρτερών από το συγκρότημα ÉMIGRÉ
· Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών 26/6/2009
(σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Θεσσαλονίκης, Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας, στην Πλατεία Αριστοτέλους)
- Εγκατάσταση ενημερωτικού stand
- «Χτίζοντας μαζί….»: Εγκατάσταση/Κατασκευή ξύλινου σπιτιού. Ανάρτηση μηνυμάτων με τη συμμετοχή του κοινού.
- Μουσικά δρώμενα (Βραζιλιάνικα κρουστά, Κώστας Καρμπάς).
- Γκράφιτι art.
· Συμμετοχή στα εγκαίνια του Πολυχώρου Πολιτισμού, Γραφείο Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Έρευνας & Καινοτόμων Δράσεων του Ψ.Ν.Θ., 11 Μαϊου 2011, με την Δράση Ευαισθητοποίησης «Φροντίδα & Ζωή», με ενημερωτικό υλικό, έκθεση φωτογραφίας του Φωτογραφικού Εργαστηρίου της Θεραπευτικής Κοινότητας Καρτερών και με την προβολή βίντεο για τις καινοτόμες δράσεις στην Θεραπευτική Κοινότητα Καρτερών (αγρόκτημα, βιολογικές καλλιέργειες, ποδηλατοδρομία, πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση)
· Συμμετοχή στην εκδήλωση του Δήμου Θεσσαλονίκης, Επιτροπή Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ’ Δημοτικής Κοινότητας, Πλατεία Στεργίου Πολυδώρου, Κάστρα, 25/9/2011: Παρέμβαση στις γειτονιές, «Στην κρίση απαντούμε με αλληλεγγύη στους
δημότες μας»
· Ενημέρωση Δημόσιων και Ιδιωτικών Φορέων για το Πρόγραμμα
(Βούζα Γιασεμή, κοινωνική λειτουργός, Χαλικιά Ειρήνη, ψυχολόγος, Μελεούνη Δήμητρα, κοινωνιολόγος, Μπούρα Βούλα, παιδαγωγός, Αναστασιάδης Γιώργος και Μπαλασάς Θόδωρος, ειδικοί θεραπευτές)
'ADDICTIONS' DEPARTMENT IANOS'
DETOXIFICATION UNIT
PSYCHIATRIC HOSPITAL OF THESSALONIKI
Langada 196, 54629, Stavroupoli,
Thessaloniki, Greece
Tel. + 30 2313324100
+ 30 2313324186
+ 30 2310550919
Fax. + 30 2313324283
+ 30 2310550555
e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Addiction Treatment in Greece has been defined by long-term (up to three years), integrated, luxurious, drug-free programmes functioning according to strict conceptual models and powerful theoretical philosophies, some confrontational, some non-confrontational.
Harm Reduction and Substitution Treatment have had a hard time gaining acceptance among staff and patients. Substitution programmes offer short-, medium-, and longterm maintanance.
Our programme is one of the four largest servises in the country, the only one that combines abstinence orientation and short-tern medication/ substitution. It is part of the Psychiatric Hospital of Thessaloniki in the North of Greece. We have a very close collaboration with all other programmes (Substitution or Drug free) and show an enormous flexibility regarding client care in cooperation with other services.
It is an integrated, longterm programme that includes a network of services, trying to cover as many needs as possible for different populations, offering a therapeutical continuum through a chain of interrelated units: Information, Counseling, Support, Education, Treatment.
The Programme follows a person-centred, non-judjemental, tolerant, accepting approach: our GOAL is to serve the client and not an ideology, a theory or a programme-concept, to engage AND keep clients in treatment.
Our focus is on appreciating every little change in the clients, regarding all aspects of their lifes and not abstinence alone. We don't “punish” them for relapsing. Our concern is for them to learn how to cope with stressful life events, become self-effective, earn satisfaction from success, deal with failure, frustration and disappointment, take responsibilities, accept consequences of their choices, become autonomous.
The total number of patients attending our programme is about 200, 54 hospitalised and another 150 in outpatient care.
Nearly all of 98 staff members have attended an MI workshop at one point or another, some have pursued further training. This extensive training reflects in the allround change in attitude, behaviour and expectations of staff towards patients.
Substitutes are only given for a limited amount of time in the Detox Unit. Patients may receive any other medication (antidepressants, antipsychotics, mood stabilisers, etc) in all units, at all stages.
Zero Tolerance for drug use is exercised only at the residential units (Therapeutic Community and Detoxification Unit), much more tolerant at the outpatient units where we try to processuse and relapse.
Our Programme is involved in training Psychiatry residents, 25 so far for 3-6 months.
UNITS
1. Counseling Station/ Community Centre:
Provides information and directs patients according to their request and demands to further treatment. Attempt to engage them to tretment.
2.Detoxification Unit:
The Detoxification Unit, founded in 1994, remains the only single Unit of its kind in Greece. It's a residential facility with 20 beds, 21 days hospitalisation. It provides pharmacological and psychosocial support to users of psychoactive substances (mainly opioids, benzodiazepines, cocaine etc). There are no limitations concerning admission, immediate access is succeded through the Counseling Station. Individual and group psychotherapy, psycho-educational groups, relapse prevention groups, physical education, motivational interviewing, social servises, medical and psychiatric assessment.
Admissions outside the borders of our Prefecture are rising (40% in 2010).
Attempt to motivate, engage, prepare for further treatment in our Therapeutic Community or any Outpatient Unit in our or any other Programme.
Completion rate was 51.5% for 2010 and remains above the european and american average completion rates for Detoxification Units (which is around 50% but for less days of hospitalisation). Our completion rates have been: 54.1% (2006), 57.4% (2007), 56.5% (2008), 57% (2009)
3. Residential Therapeutic Community:
9 months, at a beutiful camping site 35 km away from Thessaloniki, 800 m high on a hill. Psychotherapy, occupational therapy (we grow biological fruit and vegetables in a green house and in the fields), sports (footbal, gym, mountain-walking, climbing, cycling), art therapy, drama therapy, psychoeducation. Attempt to restructure personality, behaviour and life-style.
4. Social Rehabilitation Unit:
outpatient, 2 years, psychotherapy. Strong emphasis on providing the skills to find a job.
Attempt for social, occupational, personal reintegration.
5. Outpatient Unit:
2 years, for patients with better support systems (students, married with children, professionals), for other than opioids (Cannabis, cocaine or recreational drugs) users.
6.Women's unit:
2 years, outpatient, addresses women with specific problems (prostitution, passive-depended women, with children etc). We can also accommodate the children for the few hours they have to attend.
7.Dual Diagnosis Unit:
outpatient, no time limitations, very tolerant on relapse, attending both to psychiatric problem and substance abuse.
Attempt to achieve treatment/medication compliance and remain off drugs.
8. School
Attendees receive a standard certificate identical to the one from other schools, staff and institution belong to the Ministry of Health
9. Unit for promoting Occupation
10. Family Support and Counseling
We are about to start realising another four units:
residential Dual Diagnosis Unit
Internet Addiction Unit
Drop-In-Easy Access- Day Care Unit
Workshops for Occupational Training
Thessaloniki 2.2.2012
Kakia Nicolaou
Consultant Psychiatrist
Head of the Addictions' Department IANOS
Psychiatric Hospital of Thessaloniki
The greek national Health System is free and available for everybody, even for the impoverished, the unemployed, people with no insurance, foreigners.
But: there are not enough primary health services, GPs are few and not very highly regarded . The result is that patients and services don't follow geographical restrictions (the section a hospital covers is very large), and people go to large hospitals, to specialist doctors for everything.
Greek culture has traditionally favoured alcohol consumption only in social circumstances and not in excess and has been so far very effective in setting boundaries and in protecting people towards developing alcohol related disorders. This is changing I'm afraid in the last years and especially in adolescents.
So there are very few specialised alcohol centres in Greece and all of them in Athens and Thessaloniki. Two of the centres (one in every town) are located in large psychiatric hospitals, are integrated programmes, offering various services, out-patient and residential, systemic family treatment, and are closely co-operating with an internal medical unit for detox and complications. The rest are community-based out-patient units for consultation or treatment. Waiting times are not long, people usually get an appointment within days, working hours are also long, usually 9:00-21:00.
(A patient would probably not be asked directly for his alcohl consumption by his GP/ family doctor or any other specialist. Probably no standardised instrument would be used. In a case of an alcohol dependence and a referral to specialised treatment, the GP would give him addresses and telephone numbers of the centres and he would probably make a phonecall himself to a colleague working at the centre (it's customary in Greece).
Addictions' Treatment in Greece has been defined by long-term (up to three years), integrated, luxurious, drug-free programmes functioning according to strict conceptual models and powerful theoretical philosophies, some confrontational, some non-confrontational.
Substitution Treatment (Methadone and Buprenorhine) has had a hard time gaining approval among staff and patients. Substitution programmes offer short-, medium-, and longterm maintanance. Substitutes are a monopol by these programmes (no pharmacists or other medical services are allowed to use them), dispension is usually on site, psychotherapy and social reintegration are also included, multi-disciplinary teams have to attend to patients: the result is long waiting lists.
Our programme is one of the four largest servises in the country. It is part of the Psychiatric Hospital of Thessaloniki in the North of Greece.
It is an integrated, longterm, person-centred, programme that includes a variety of units, trying to cover as many needs as possible for different populations.
1. Counseling Station: easy access, long working hours (9:00-21:00), friendly/ non-judjemental (I hope). Provides information and directs patients according to their demands to further treatment.
Attempt to engage them to tretment.
2.Detoxification Unit: residential, 3 weeks, medication and psychotherapy/ psychoeducation/ social servises, mainly detox from opiates, BZD and alcohol.
Attempt to motivate for further treatment.
3. Residential Therapeutic Community: 1 year, at a beutiful site 35 km away, 800 m height, psychotherapy, occupational therapy (we grow biological fruit and vegetables in a green house and in the fields), sports (footbal, gym, mountain-walking, cycling), art therapy, drama therapy. Attempt to restructure.
4. Social Rehabilitation Unit: outpatient, 1 year, psychotherapy. Strong emphasis on helping them find a job.
Attempt for reintegration.
5. Outpatient Unit: 2 years, for patients with better support systems (students, married with children, professionals).
6.Women's unit: 2 years, outpatient, addresses women with specific problems (prostitution, passive-depended women, with children etc). We can also accommodate the children for the few hours they have to attend.
7.Dual Diagnosis Unit: outpatient, no time limitations, very tolerant on relapse, attending both to psychiatric problem and substance abuse.
Attempt to achieve treatment/medication compliance and remain off drugs.
We don't give substitutes with the exception of the Detox Unit. Patients may receive any other medication at all stages though.
They may visit our school (six grades, receive a standard certificate identical to the one from other schools, belongs to the Ministry of Health) at all stages and use our servises to find a job.
Zero Tolerance at the residential units for drug-use, much more tolerant at the outpatient units where we try to "work" on relapse. We run urin tests.
When I first started to work there, six years ago, the programme was somehow confrontational, but not extremely so. The biggest problem was that the staff was tired, disappointed, and frustrated. Some of them were very judjemental, very intolerant towards relapse, eager to "punish" the patients for relapsing (blaming them for their own frustrations and insufficiency, aggressive, insulting, indifferent).
I started teaching MI to all of them. I kept telling them about a different point of view. We had a lot of workshops (with Jeff Allisson and Rik Bes and myself). After six years I'm happy to say that of 98 staff members: nearly all of them have heard about MI, about 70 of them have attended an MI workshop at one point or another, there are 4 MINTies (5 including myself), another 2 TNTs and about 10 who are actively trying to use MI in their everyday work.
The most important factor however has been the allround change in attitude, behaviour and expectations towards patients regardless of how many actually "do" MI. I'm afraid there are still some who are hopeless!!!
We have Relapse Prevention groups where we use cognitive-behavioural techniques and MI, Values Card Sort Groups, etc